Μία μικρή αναφορά και μόνο στις θυσίες και στο σημαντικότατο έργο που πρόσφεραν οι Ελληνίδες στην πορεία του Έθνους μας, αποτελεί ύψιστο καθήκον και τιμή όλων μας.

-Την εποχή της Τουρκοκρατίας που επικρατούσε μαυροφόρ’ απελπισιά, πικρής σκλαβιάς χειροπιαστό σκοτάδι, στα 1526 γεννήθηκε στην Αθήνα η Φιλοθέη Μπενιζέλου, η Αγία Φιλοθέη. Η μοναδική γυναίκα που ξεκίνησε με το ανέσπερο φως της πίστης και άναψε χίλια άλλα φωτάκια, που με το πέρασμα του χρόνου έβγαλαν την πατρίδα μας απ’ τα σκοτάδια της σκλαβιάς και της αμάθειας.

 

Ο σκλαβωμένος Ελληνισμός δέχεται με ανακούφιση την ευεργετική της επίδραση. Με όσα χρήματα της έμειναν έπειτα από τις πολλές αγαθοεργίες της έχτισε ένα μοναστήρι μέσα στην Αθήνα, που γρήγορα εξελίχθηκε σε μία επαγγελματική σχολή, ένα σχολείο γραμμάτων και τεχνών. Περισσότερες από 200 κοπέλες έμεναν και φοιτούσαν σε αυτό. Τι δώρο μεγάλο ήταν αυτό σε μία τέτοια εποχή για το καλό της βασανισμένης πατρίδας μας. Κοντά στις ευγενικές της προσπάθειες εξακολούθησε να φροντίζει και για την απελευθέρωση των σκλαβωμένων Χριστιανών.

Μεγάλη συγκίνηση και βαθιά ευγνωμοσύνη καταλαμβάνει τους ευλαβείς προσκυνητές της Αγίας Φιλοθέης και εμπνέει το γεγονός ότι μέσα σε ένα πηχτό σκοτάδι αμορφωσιάς, μια νέα κοπέλα μπόρεσε να ακτινοβολήσει σαν αστέρι ολόφωτο, πριν ακόμα φανούν οι μεγάλοι δάσκαλοι του Γένους μας.

 

 

 

 

-Ο χορός του θανάτου

 

Στη σκιά χειροπιασμένες

στη σκιά βλέπω κι εγώ

κρινοδάχτυλες παρθένες

όπου κάνουνε χορό.

 

(Δ.Σολωμός)

 

Είναι η 17η Δεκεμβρίου του 1803 και ώρα 11η πρωινή που 60 ηρωικές γυναίκες στο Ζάλογγο έγραψαν με τη θυσία τους μία από τις λαμπρότερες σελίδες της ιστορίας μας.

Άλλες μικρές κοπέλες και άλλες νεαρές μητέρες με το παιδί στην αγκαλιά χωρίστηκαν μέσα στη φωτιά της μάχης από τους άνδρες και κινδυνεύουν να πιαστούν από τους μανιασμένους εχθρούς. Στην τρομερή αυτή σκέψη ορμούν με μιας στην κορυφή ενός απόκρημνου βουνού που λέγεται Στεφάνι. Κάτω, βαθιά στη χαράδρα, κυλάει τα ορμητικά του νερά ο Αχέροντας ποταμός.

Οι Σουλιώτες βρίσκονται πολύ μακριά για να τις υπερασπιστούν. Λίγες στιγμές και θα είναι σκλάβες. Έξαφνα μια έμπνευση φωτίζει το νου τους. «Θάνατος και όχι σκλαβιά». Χωρίς να χάνουν καιρό ορμούν στην άκρη του γκρεμού. Πλέκουν τα χέρια με αγάπη και στήνουν χορό. «Ω, δεν είν’ αυτός χορός πανηγυριού. Είναι ο θρυλικός χορός του θανάτου που στήνουν οι Σουλιώτισσες πάνω στο Ζάλογγο.

Έχε γεια καημένε κόσμε

Έχε γεια, γλυκεία ζωή

Και συ δύστυχη πατρίδα

Έχε γεια παντοτινή.

Στο βουνό δε ζει το ψάρι

Κι ο ανθός στην αμμουδιά

Κι οι Σουλιώτισσες δε ζούνε

Μες στη μαύρη τη σκλαβιά…….Τραγουδούν με σπαρακτική φωνή.

Ξαφνικά σταματούν. Εκείνη που οδηγεί τον χορό έχει φθάσει στο χείλος του γκρεμού. Γυρίζει με θάρρος, φιλεί τη δεύτερη και αμέσως πηδάει στο χάος.

Κι ο χορός εξακολουθεί γοργά, ενώ οι πλαγιές και τα λαγκάδια αντηχούν απ’ το πονεμένο τραγούδι τους.

Έχετε γεια βρυσούλες

Λογγοί, βουνά, ραχούλες…

Ο χορός του Ζαλόγγου έγινε θρύλος. Έγινε σύνθημα και για πολλές άλλες Ελληνίδες που σε παρόμοιες στιγμές ακολούθησαν το παράδειγμά τους.

-Βρισκόμαστε λίγα χρόνια αργότερα. Διακόσιες άλλες Σουλιώτισσες, μετά από πολλές περιπέτειες έχουν εξαντλήσει κάθε προσπάθεια πολεμώντας. Βρίσκονται πάνω στα βουνά των Τζουμέρκων, στον απόκρημνο βράχο του Σέλτσου. Διακόσιες ηρωίδες ορμούν και πνίγονται μέσα στα ορμητικά νερά του Αχελώου.

Τα χρόνια περνούν και οι θυσίες αυξάνουν στον αγώνα για την ελευθερία. Ο χορός του Ζαλόγγου και του Σέλτσου δεν έχουν λησμονηθεί.

-Βρισκόμαστε στο 1822. Η επανάσταση έχει ανάψει παντού. Επάνω στη Μακεδονία οι γενναίοι αρχηγοί Καρατάσος, Ζαφειράκης και Γάτσος αγωνίζονται σκληρά.

Η ηρωική πόλη της Νάουσας αντιστάθηκε ενάντια στις Τούρκους με θαυμαστή ανδρεία. Πολλοί έπεσαν στη μάχη ή σκοτώθηκαν στη σφαγή που ακολούθησε. Λίγοι σώθηκαν στα κρησφύγετα του Βερμίου.

 

Κοντά στον καταρράκτη της Αραπίτσας έχουν μαζευτεί όλες οι νέες γυναίκες και τα κορίτσια των καλύτερων οικογενειών της Νάουσας. Εναντίον τους στρέφεται όλη η μανία των Τούρκων. Ορμούν να τις συλλάβουν.

Μα την ώρα εκείνη μια ακόμα σελίδα ηρωισμού και θυσίας γράφεται. Επαναλαμβάνεται το μεγάλο και ηρωικό σύνθημα «Θάνατος κι όχι σκλαβιά» και από την ξύλινη γέφυρα των Στρουμπάνων ρίχνονται όλες μέσα στον λευκό καταρράκτη.

Τα ονόματά τους ίσως μας είναι άγνωστα, η θυσία τους όμως πέρασε μαζί με τις τόσες άλλες στην αθανασία. Η μνήμη τους θα είναι ζωντανή στις ψυχές των Ελλήνων για πάντα.

Το μαρτύριο των γυναικών δεν σταμάτησε. Κρεμούσαν τις γυναίκες στα κλαδιά των δέντρων, τους έδεναν στα πόδια τα παιδιά τους κι ύστερα έβαζαν φωτιά και τις έκαιγαν.

Ο Τούρκος Πασάς κράτησε τις ωραιότερες γυναίκες και τα παιδιά για τα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Από τις αιχμάλωτες γυναίκες που έφερε στη Θεσσαλονίκη άλλες φυλάκισε σε μπουντρούμια και τις άφησε να πεθάνουν χωρίς νερό και τροφή. Άλλες τις έριξαν σε υπονόμους και έφραξαν τις εξόδους μέχρι που πέθαναν από ασφυξία.

Αυτό το τέλος είχαν οι ηρωικές Ελληνίδες της Νάουσας, όσες προτίμησαν να πεθάνουν παρά να απαρνηθούν την πίστη τους.

-Ποια Ελληνίδα έζησε μέσα στα 400 χρόνια της σκλαβιάς και δεν αποδείχτηκε πραγματική ηρωίδα;

Αν ρωτούσαμε το Σούλι, το Μεσολόγγι, τα Ψαρά, τη Χίο, τη Μάνη, τη Μακεδονία, τη Θράκη, την Κρήτη και κάθε γωνιά της Ελλάδας, θα είχαν να μας απαντήσουν πως οι Ελληνίδες έστησαν αθάνατα μνημεία ηρωισμού, θυσίας και δόξας,

Μια ατελείωτη σειρά ηρωίδων όπως η Μόσχω Τζαβέλα, η Δέσπω Μπότσαρη, η Χαίδω Καρατάσαινα, η Μαντώ Μαυρογένους, η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, η Δόμνα Βισβίζη, η Κων/να Ζαχαριά, η Χαρίκλεια Δασκαλάκη, η Μαργαρίτα Μπασδέκη κ.α. παραμένουν λαμπρά παραδείγματα προς μίμηση.

Πολλές μας είναι γνωστές. Πολύ περισσότερες ίσως μας είναι άγνωστες.

Οι γαλάζιες θάλασσες του Αιγαίου και του Ιονίου Πελάγους πόσα δεν θα έχουν να πουν για τις ηρωικές νησιώτισσες; Στη μυροβόλο Χίο τις τραγικές εκείνες μέρες της σφαγής πόσες Ελληνίδες δεν αποδείχτηκαν πραγματικές ηρωίδες;

Οι ηρωικές Μεσολογγίτισσες είναι εκείνες που συνεχίζουν τα υπεράνθρωπα κατορθώματα των Σουλιωτισσων. «Δεν τους βαραίνει ο πόλεμος» λέει ο Σολωμός, «αλλ’ έγινε πνοή τους, κι εμπόδισμα δεν είναι στις κορασιές να τραγουδούν και στα παιδιά να παίζουν». Η μόνη καταφυγή ήταν ο Θεός.

Με τέτοιες Ελληνίδες η σκλαβωμένη πατρίδα μας προχώρησε στον αγώνα της Ελευθερίας. Ανέβηκαν με θάρρος και υπομονή τον γολγοθά της σκλαβιάς. Και η δική τους ηρωική θυσία συνέβαλε να ανατείλει η λαμπρή μέρα της ανάστασης του Γένους μας.